Bu stresli dönemde doğru karar vermek için nelere dikkat etmeli?
Üniversite sınavına hazırlanırken ve sınav sonrası tercihler yapılırken birçok öğrenci kendilerini bir ölüm kalım savaşının içindeymiş gibi görüyor. Gerek sınav ve eğitim sistemi, gerekse ailelerin ve sosyal çevrenin tutumu da öğrencilerin böyle hissetmesine katkıda bulunuyor. Öğrenciler iyi bir okul ve bölüme girerlerse bundan sonraki hayatlarının çok güzel, giremezlerse çok kötü olacağına inanıyorlar. Oysa şu an yapacakları tercih, hayatları boyunca yapacakları tercihlerden sadece biri. Burada yapılacak tercihin önemsiz olduğunu söylemeye çalışmıyorum. Bu onların hayatı için elbette önemli ancak geri dönüşü olmayan bir yola gireceklerini düşünmek de genellikle üzerlerinde hissettikleri baskının çok artmasına ve hata yapmalarına neden oluyor. Bu nedenle tercih döneminde kendileri için doğru karar alabilmeleri için öncelikle sakin kalmaya çalışmaları gerektiğini düşünüyorum. Sakin kalmayı başardıklarında içinde bulundukları durumu, seçenekleri, ne yapmak ve nasıl yaşamak istediklerini çok daha sağlıklı şekilde değerlendirebileceklerine inanıyorum. Henüz çok gençler ve önlerinde oldukça uzun bir ömür var. Yani, paniğe kapılmalarını gerektiren bir durum aslında yok.
İsteklerini ve hayatın dayatmalarını meslek seçerken nasıl dengelemeliler?
Her şey büyük bir hızla değişiyor. Bundan 10 yıl önce el üstünde tutulan bazı bölümler şu an eskisi kadar revaçta değil. Benzer şekilde genellikle görmezden gelinen bazı bölümlerin ise değeri oldukça artmış durumda. Bu nedenle öğrenciler, tercihlerini yaparken hayallerini ve gelecekle ilgili beklentilerini göz ardı etmemeli ve kendilerine inanmalılar. “Bundan 10 yıl sonra ne yapıyor olursam güzel bir hayatım olur?” sorusuna verecekleri cevap onlar için yol gösterici olacaktır. İçinde oldukları yaşlar bence hayallerinin peşinden gitmek için çok uygun bir dönem.
Ebeveynlerin üniversite ve bölüm tercihlerinde çocukları üzerinde nasıl bir tutumları olmalı?
Ebeveynler genellikle çocuklarının güzel bir geleceği olması ve rahat bir hayat sürmesi için bu dönemde desteklerini esirgemiyor. Ancak çocuklarını yönlendirme konusunda verdikleri tavsiyelerin dozu oldukça önemli. Kendi isteklerini çocuklarına dayatan ailelerin tutumunu son derece yanlış buluyorum. Diğer taraftan çocuklarını tümüyle kendi haline bırakmak da çok doğru değil. Bence bu dönemde ebeveynlere düşen en önemli görev çocuklarının sağlıklı bilgi alabilecekleri kaynaklara ulaşmalarına yardımcı olmak ve onların hayallerine saygı duymak. Örneğin; mimarlık bölümünü tercih etmeyi düşünen bir öğrencinin tercihini yapmadan önce bir mimarla konuşma imkânına sahip olması büyük bir avantajdır. Ebeveynler sosyal çevrelerinden bu tür konularda çocukları için yardım talep edebilir. Çocuklarının gelecekte sahip olmayı istedikleri meslek hakkında sağlıklı bilgi toplamasına yardımcı olmak onların çok daha sağlıklı kararlar almasına yardımcı olacaktır. Ayrıca çocuklarının tercihleri ile ilgili konuşurken motivasyonlarını düşürecek bir dil kullanmamaya da özen göstermek gerekiyor.
Üniversite ve bölüm seçerken göz önünde bulundurulması gereken kriterler ne olmalı? (şehir, üniversite adı, istedikleri bölümler…)
Üniversite, öğrencilerin sadece eğitim aldıkları kurumlar değildir. Üniversite içinde bulunduğu şehirle birlikte büyük bir sosyal yaşamın parçasıdır. Öğrenciler tercihlerini yaparken nasıl bir yerde yaşamak istiyorlar, alacakları mesleki eğitimin yanında diğer yeteneklerini geliştirebilecekleri ne tür imkânlara sahip olacaklar? Bence bu sorulara verecekleri cevaplar oldukça önemli. İnternet sayesinde tercih edecekleri okullar, ders programları, akademisyenler, öğrenci kulüpleri, şehir hayatı hakkında ayrıntılı bilgi alma olanaklarına sahip olmaları onlar için oldukça büyük bir avantaj. Bu avantajı sonuna kadar kullanmalılar.
Başka ne önerirsiniz?
Ben, öğrencilere nasıl bir hayat içinde mutlu olacaklarına inanıyorlarsa ona göre tercih yapmalarını, ailelerine de çocuklarına destek olmalarını öneriyorum. Bu onların hayatı ve bence diledikleri gibi yaşama hakkına sahip olmalılar. Çok iyi olduğu düşünülen üniversitelerden ve bölümlerden mezun olmuş ve kendini mutsuz hisseden birçok insan var. Buna karşı üniversite eğitimi almayan ve kendini mutlu hisseden birçok insan da var. Bu nedenle üniversite sınavı ve tercihler bence gözde biraz fazla büyütülüyor. Bu da hem öğrencilerin hem de ailelerin gereğinden fazla kaygılanmasına neden oluyor. Buna bağlı olarak da bu dönemde yapılan hataların miktarı oldukça artıyor.
bu röportaj cumhuriyet gazetesinde kısaltılarak yayınlanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder